هم‌زمان با شروع مسابقات جهانی شطرنج ( فیده ) 2023 در قزاقستان، تصمیم گرفتیم به معرفی تعدادی از مشهورترین شطرنج بازان ایران و جهان بپردازیم. بدون شک در تاریخ بازی‌های شطرنج، بازیکنان مطرح و مشهور بسیاری وجود دارند. اما برخی از آنان در مسابقات مختلف جهان مقام‌های بسیاری کسب کرده‌اند. آن‌ها در زمان حیات خود الگوی بسیاری از علاقه‌مندان به شطرنج و حتی رقبای خود نیز بوده‌اند. ما در این مقاله بهترین بازیکن‌های شطرنج در ایران و جهان را به شما معرفی می‌کنیم که با تمام وجود خود شطرنج را فرا گرفته و مشوق بسیاری از بازیکنان هم‌دوره‌ی خود بودند.
بهترین بازیکنان شطرنج در جهان؛
گری کاسپاروف
گری کاسپاروف یکی از شکست‌ناپذیرترین قهرمانان شطرنج در جهان، در سال 1963 در باکو به‌دنیا آمد. این بازیکن بزرگ، یادگیری شطرنج را از ده سالگی در مدرسه‌ی شطرنج میخائیل بتوینیک آغاز کرد. گری در سن 17 سالگی به‌عنوان استاد بزرگی دست یافت. وی تا سال 2005 ( زمان کناره‌گیری از شطرنج )، حاکم بلامنازع شطرنج به‌حساب می‌آمد. کاسپاروف در هنگام کناره‌گیری هم همچنان بهترین بازیکن شطرنج در جهان محسوب می‌شد؛ به‌بیان دیگر دنیای شطرنج به مدت 20 سال تمام در سیطره‌ی او قرار داشت.
آناتولی کارپف
کارپف با نام کامل آناتولی اوگنیویچ کارپف، یکی از بزرگ‌ترین بازیکنان شطرنج در جهان، در سال 1951 در روسیه به‌دنیا آمد. آناتولی کارپف یکی از بهترین و بزرگ‌ترین بازیکنان در تاریخ محسوب می‌شود و دلیل آن، پیروزی در 170 تورنمنت شطرنج است. کارپف با 15 سال سن به عنوان استاد بزرگی شطرنج شوروی دست پیدا کرد و در سال های 1975 تا 1985 و از سال 1993 تا 1999 قهرمان جهان بود. او همچنین در سال 1995 نیز در تورنمنت لینارس به قهرمانی رسید که به عقیده‌ی بسیاری قدرتمندترین تورنمنت تاریخ محسوب می‌شود.
مگنوس کارلسن
در حرفه‌ای بودن مگنوس همین بس که وی تنها با 13 سال سن به عنوان استاد بزرگی شطرنج رسید. او متولد سال 1990 در نروژ است و از سال 2013 تاکنون قهرمان تورنومنت‌های بزرگ شطرنج در جهان شده است. وی در سال 2009 در ریتینگ بالاتر از 2800 دست یافت و تنها یک سال پس از آن در رتبه‌ی یک فیده در جهان دست پیدا کرد. آنچه مگنوس کارلسن را یکی از بهترین شطرنج بازان 50 سال اخیر قرار می‌دهد، این است که از تمامی ترفندها استفاده کرده و با ابتکار عمل حریفان خود را شکست می‌دهد. به گفته‌ی بسیاری از کارشناسان وی نقطه ضعفی در بازی شطرنج ندارد!
بابی فیشر
بابی فیشر از سن 14 سالگی فعالیت خود را در شطرنج شروع کرد. او در دوران فعالیت حرفه‌ای خود، 8 قهرمانی ایالات متحده را کسب کرد. فیشر در 15 سالگی، به درجه‌ی استاد بزرگی رسیده و در سال 1970 در 20 مسابقه‌ی بزرگ به طور متوالی قهرمان شد. فیشر در سال 1972 نیز در مسابقه‌ای معروف، بوریس اسپاسکی را شکست داده و قهرمان جهان را به‌دست آورد. سبک بازی فیشر او را به یکی از محبوب‌ترین بازیکنان در تاریخ تبدیل کرده است. از او با این تعبیر جالب یاد می‌شود؛ شهابی درخشان و زودگذر در آسمان شطرنج جهان، چرا که زندگی پرفراز و نشیبی را از سر گذراند.
بهترین شطرنج بازان ایرانی؛
علیرضا فیروزجا
علیرضا فیروزجا متولد 28 خرداد سال 1382 در بابل است. فیروزجا شطرنج را از 8 سالگی و با تشویق دایی خود از هیئت شطرنج شهر بابل شروع کرد. در سال 1394، زمانی که تنها 13 سال سن داشت، توانست نخستین استاد بزرگ شطرنج ایران یعنی آقای احسان قائم مقامی را شکست دهد. در سن 14 سالگی به عنوان استاد بزرگی ایران دست یافت و توانست نفر اول شطرنج ایران شود.
سارا خادم الشریعه
سارا خادم الشریعه متولد 20 اسفند سال 1375 در تهران است. او نخستین دختر شطرنج باز ایرانی محسوب می‌شود که به درجه‌ی استاد بزرگی بانوان رسیده است. یا WGM یا Woman Grand Master رسیده است. وی فعالیت خود در شطرنج را در 8 سالگی آغاز کرد. سارا خادم الشریعه علاوه بر درجه‌ی استاد بزرگی، در سن 18 سالگی و در هشتاد و چهارمین کنگره شطرنج جهان توانست عنوان استاد بین المللی شطرنج را به‌دست بیاورد. او همچنین نماینده‌ی ایران در پایان دور ششم گرندپری شطرنج بانوان 2016 در خانتی مانسیسک روسیه بود. خادم الشریعه در مسابقات گرند پری سال 2016 که در تهران برگزار شد، رتبه دوم را کسب نمود.
درسون افتخار همراهی با استاد بزرگ شطرنج شهره بیات یکی از داوران بین‌المللی فیده را داشته است. معلمان دیگری همچون شیما بیات، نیما شیرین بیان ، ساره تاجیک، مونا سعیدپور و رضا مهدی پور آموزش آنلاین شطرنج را برعهده دارند. شما می‌توانید درخواست یک جلسه‌ی آنلاین رایگان برای مشاوره و آشنایی با این معلمان ثبت کنید.