اهمیت آموزش زبان مادری برای کودکان فارسی‌زبان خارج از کشور
در دنیای امروز با رشد و پیشرفت تکنولوژی، افراد بسیاری در حال رفت و آمد و سفر به نقاط مختلف جهان هستند. عده‌ی دیگری هم تصمیم به اقامت در کشورهای گوناگون گرفته و مهاجرت می‌کنند. اما در این میان تَرک سرزمین مادری برای همگان نگرانی و دغدغه‌هایی را به همراه دارد. علاوه بر سختی‌های سفر و مهاجرت، خیلی از والدین نگران تربیت و رشد فرزندان خود هستند. تفاوت فرهنگی و محیط جدید چالش بزرگی برای خانواده‌های مهاجر به وجود می‌آورد. از این رو بسیاری از پدران و مادرها در طول دوره‌ی تربیت کودک خود برای آموزش زبان مادری و یادآوری فرهنگ خود تلاش می‌کنند. اگر شما هم به عنوان یک پدر و مادر همواره به دنبال بهترین راه برای زنده نگه داشتن آیین و فرهنگ خود هستید در این مطلب از درسون با ما همراه باشید تا به بررسی مشکلات آموزش زبان مادری کودکان در خارج از کشور بپردازیم.
لزوم فراگیری زبان مادری برای کودکان مهاجر
زبان مادری و استفاده‌ی روزمره از آن، بهترین و کامل‌ترین وسیله بیان احساسات، عواطف و تفکرات است. در واقع زبان مشترک اولین وسیله‌ی برقراری ارتباط محسوب می‌شود. اما نحوه‌ی بیان احساسات، عواطف و تفکرات در زبان‌های مختلف متفاوت است و افرادی که زبان مشترکی ندارند، در برقراری این ارتباط کلامی دچار ضعف و مشکل می‌شوند. کودکان هم در سال‌های ابتدایی زندگی خود، شروع به یادگیری و فهم زبان مادری می‌کنند. حال اگر به مرور زمان تسلطی روی آن نداشته باشند، به مرور دوستان هم‌زبان و فرهنگ مشترک مادری خود را فراموش خواهند کرد. برقراری ارتباط در این مواقع برای کودکانی که خارج از کشور متولد شده‌اند و روزانه با زبانی غیر از زبان فارسی صحبت می‌کنند کاری به مراتب دشوارتر است.
از طرفی عدم آموزش یک زبان به صورت کامل و تسلط بر آن در ابتدای کودکی باعث می‌شود فرد در آینده نیز هیچگاه نتواند تسلط لازم را بر آن زبان به‌دست آورد. حال وقتی کودک زبانی متفاوت از زبان اول پدر و مادر داشته باشد، در برقراری ارتباط دقیق با آن‌ها دچار چالش خواهد شد. نکته‌ی دیگر اینکه صحبت‌کردن والدین با کودک با زبان غالب محیط زندگی، باعث می‌شود که او تسلط لازم به زبان مادری پیدا نکند و هیچگاه نتواند با زبان مادری به خوبی ارتباط برقرار کند. نتیجه اینکه در آینده در ارتباط با پدر و مادر هم دچار مشکل خواهد بود.
ارتباط زبان مادری و زبان دوم
یکی از نگرانی‌های موجود در میان والدین مهاجر، تداخل و تاثیر منفی زبان مادری بر یادگیری زبان دوم کودک است. به این ترتیب که آموزش زبان مادری به‌عنوان زبان اول یا حتی زبان مکمل درکنار زبان غالب محیط، باعث می‌شود که او زبان دوم را به‌خوبی یاد نگیرد یا در آموزش آن دچار ضعف و سستی شود. همچنین سرعت فراگیری زبان غالب محیط در او طولانی‌تر شود و کودک را در برقراری ارتباط با محیط و کودکان هم‌سالش ناتوان سازد.
باید گفت از آن‌جایی که آموزش زبان مادری برای کودک مهاجران اهمیت بسیاری دارد و موضوع مهاجرت یک امر فراگیر شده، تحقیقات بسیاری در این زمینه در سطح جهانی صورت گرفته است. نتیجه این تحقیقات نشان می‌دهد که شاید آموزش زبان مادری به‌عنوان زبان اول در ابتدا کمی کودک را در آموزش زبان دوم یا زبان غالب محیط دچار تاخیر کند اما در ادامه تاثیری صد درصد مثبت خواهد داشت.
تسلط بر زبان مادری مهارت درک مطلب و بیان منظور را در کودک تکمیل کرده و ذهن او را برای یادگیری زبان دوم آماده‌تر می‌سازد. ضمن اینکه دایره‌ی لغاتش را گسترده‌تر کرده و استعداد کودک را در به‌خاطر سپردن لغات و کلمات تمرین می‌دهد. کودک پس از تسلط به زبان مادری آمادگی پیدا می‌کند که برای مفاهیم پیچیده و تحلیل مناسب با سطح خود در زبان جدید دنبال ابزار مناسب بگردد، آن‌ها را در دسته‌بندی‌های مناسب ذخیره کند، و در هنگام نیاز به سرعت فعال‌شان کند.
ابزار آموزش زبان مادری به کودک مهاجر
پس از آگاهی از لزوم یادگیری زبان مادری، مبحث مهم بعدی فراموش شدن زبان مادری در سنین دبستان است. هم‌زمان با شروع آموزش آکادمیک زبان دوم در مدرسه، بسیار اتفاق می‌افتد که کودک زبان مادری خود را رفته‌رفته به فراموشی می‌سپارد و تسلط خود را به زبان مادری از دست می‌دهد. باتوجه به آنچه گفته شد، برای کودک در برقراری ارتباط با والدین ایجاد دردسر می‌کند. به‌خصوص زمانی که والدین به زبان غالب محیط تسلطی که لازم است را ندارند.
در این شرایط آموزش صحیح و اصولی زبان مادری می‌تواند کودک را بسیار کمک کند. البته مزیت دیگر چنین آموزشی، تربیت کودکی چندزبانه است که یک برتری آموزشی به‌حساب خواهد آمد. اما متاسفانه والدین در این شرایط ممکن است با مشکل جدی کمبود وقت برای آموزش به فرزندشان و این مساله که خود تسلط و تخصص لازم جهت آموزش به کودک را ندارند مواجه باشند. در این مواقع یک ابزار آموزشی اصولی و تخصصی راه‌گشا خواهد بود. ابزاری مانند کلاس‌های آموزش آنلاین درسون که کاملا براساس اصول علمی و به‌روز، کلاس‌های آنلاین آموزشی زبان و آموزش‌های دیگر را برگزار می‌کند. درسون یک پلتفرم آموزش آنلاین است که درخدمت فارسی‌زبانان اقصی نقاط جهان قرار دارد. والدین مهاجر به‌راحتی می‌توانند آموزش زبان فارسی را با آموزش آنلاین کلاس‌های خصوصی یا عمومی این مجموعه شروع کنند و او را در شرایط آموزش حرفه‌ای زبان فارسی قرار دهند.
کلام آخر
همانطور که گفته شد ، آموزش زبان مادری برای کودک مهاجران فواید بسیاری دارد و خواهد داشت. کودکان مهاجر، با آموزش زبان مادری یک پایه‌ی زبانی قوی پیدا کرده و قادر خواهند بود با والدین و اقوام فارسی زبان خود، ارتباط عاطفی و احساسی قوی‌تری برقرار کنند. ضمن اینکه زبان فارسی بخشی از فرهنگ سرزمین مادری این کودکان است. درسون، ابزاری کارآمد، حرفه‌ای و تخصصی است که والدین مهاجر را در آموزش زبان فارسی به کودکان‌شان به‌صورت آموزش آنلاین بسیار کمک خواهد کرد و با اجرای این آموزش در فضایی شاد و مفرح، کودک مهاجران فارسی زبان را نسبت به زبان مادری خود مشتاق و علاقه‌مند خواهد ساخت.